Sử dụng màn hình quá nhiều khiến não bộ bị kiệt sức

Não bộ “quá tải” vì luồng thông tin liên tục

Trong thế giới số, não bộ phải xử lý một lượng công việc lớn mỗi ngày (Ảnh minh họa)

Trong thế giới số, não bộ phải xử lý lượng dữ liệu khổng lồ từ điện thoại, máy tính, mạng xã hội và các nền tảng video. Dòng thông tin dồn dập khiến não luôn trong trạng thái cảnh giác, liên tục chuyển từ nhiệm vụ này sang nhiệm vụ khác, dẫn đến sự suy giảm rõ rệt về khả năng tập trung. Các nghiên cứu thần kinh học cho thấy việc chuyển đổi tác vụ nhanh và liên tục làm tiêu hao nhiều năng lượng thần kinh, khiến não nhanh chóng mệt mỏi.
Không chỉ vậy, các thông báo liên tục kéo bộ não vào trạng thái phản xạ tức thì, khiến bạn gần như không có khoảng nghỉ thực sự. Khi tình trạng này kéo dài, não dần mất khả năng lọc thông tin, dẫn đến tình trạng digital fatigue (mệt mỏi kỹ thuật số) khiến bạn dễ căng thẳng, khó ghi nhớ và giảm hiệu suất công việc.
Ánh sáng xanh gây rối loạn giấc ngủ và giảm phục hồi não

Ánh sáng xanh từ màn hình có thể gây rối loạn giấc ngủ (Ảnh minh họa)

Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại và máy tính ức chế sự sản sinh melatonin là một loại hormone điều hòa giấc ngủ. Việc tiếp xúc màn hình vào buổi tối khiến não bộ bị đánh lừa rằng vẫn còn ban ngày, dẫn đến khó ngủ, ngủ không sâu và giảm quá trình phục hồi thần kinh vào ban đêm. Khi giấc ngủ bị ảnh hưởng, não càng dễ rơi vào trạng thái suy kiệt vào hôm sau.
Về lâu dài, thiếu ngủ còn ảnh hưởng đến vùng hải mã, trung tâm ghi nhớ và học tập của não. Người thường xuyên thức khuya vì màn hình dễ gặp tình trạng quên vặt, giảm tốc độ xử lý thông tin và khó đưa ra quyết định. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến bộ não bị kiệt sức âm thầm.
Ít vận động trong thời gian dài làm giảm lưu thông máu lên não
Khi sử dụng màn hình trong thời gian dài, cơ thể thường duy trì một tư thế cố định. Việc ngồi liên tục khiến lưu lượng máu lên não giảm, làm giảm ô-xy và dưỡng chất cần thiết. Điều này khiến não dễ rơi vào trạng thái ì ạch, giảm linh hoạt và chậm phản ứng với các kích thích từ môi trường.
Ngoài ra, việc ngồi lâu còn khiến cơ thể có xu hướng thở nông, giảm trao đổi khí, làm giảm chất lượng hoạt động của hệ thần kinh trung ương. Cảm giác đau đầu, căng cứng vai gáy hoặc choáng nhẹ sau nhiều giờ sử dụng thiết bị chính là tín hiệu cảnh báo từ cơ thể rằng não đang gặp tình trạng quá tải.
Cách giúp não phục hồi sau thời gian dài dùng màn hình

Duy trì thói quen vận động nhẹ sau thời gian dài tiếp xúc với màn hình (Ảnh minh họa)

Để não bộ phục hồi, chuyên gia khuyến cáo áp dụng quy tắc 20-20-20: cứ 20 phút hãy nhìn xa 20 feet (khoảng 6 m) trong 20 giây để giảm căng thẳng thần kinh và thị lực. Việc đặt thời gian giới hạn sử dụng mạng xã hội hoặc đặt điện thoại xa tầm tay trong giờ làm việc cũng giúp bộ não có không gian nghỉ ngơi cần thiết.
Bên cạnh đó, duy trì thói quen vận động nhẹ như đứng dậy đi lại, xoay khớp, hít thở sâu mỗi 45-60 phút sẽ cải thiện lưu thông máu lên não. Hạn chế dùng màn hình ít nhất 1 giờ trước khi ngủ và ngủ đủ giấc giúp não phục hồi tối ưu, từ đó giảm rõ rệt tình trạng mệt mỏi kỹ thuật số.