Ăn chay trường có làm rối loạn nội tiết tố không?

Ăn chay là gì?

Ăn chay là chế độ ăn loại bỏ một phần hoặc toàn bộ thực phẩm có nguồn gốc động vật, thay thế bằng rau củ, ngũ cốc, đậu, hạt và trái cây.

Có nhiều mức độ ăn chay khác nhau, phổ biến nhất là ăn chay bán phần (vẫn sử dụng sữa, trứng) và ăn chay trường hay thuần chay, tức loại bỏ hoàn toàn thịt, cá, sữa, trứng và mật ong.

Nhiều người chọn ăn chay vì lý do đạo đức, bảo vệ môi trường hoặc chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, nếu không xây dựng thực đơn khoa học, đặc biệt với ăn chay trường, cơ thể dễ thiếu hụt các vi chất cần thiết cho quá trình chuyển hóa và tổng hợp hormone, từ đó gây mất cân bằng nội tiết tố.

Ăn chay đang trở thành lựa chọn phổ biến với nhiều người (Ảnh: minh họa)

Ăn chay ảnh hưởng đến hệ nội tiết tố như thế nào?

Hệ nội tiết gồm tuyến yên, giáp, thượng thận, sinh dục… sản xuất các hormone quan trọng để duy trì sức khỏe. Để hoạt động bình thường, cơ thể cần vitamin B12, D3, sắt, kẽm, omega-3 và cholesterol, những vi chất chủ yếu có trong thực phẩm động vật.

Khi ăn chay trường mà không bổ sung hợp lý, cơ thể dễ thiếu các vi chất này, dẫn đến rối loạn nội tiết tố. Phụ nữ có thể bị rối loạn kinh nguyệt, nam giới giảm testosterone. Cả hai giới dễ mệt mỏi, suy giảm ham muốn, mất ngủ, thay đổi tâm trạng.

Ngoài ra, ăn quá nhiều tinh bột tinh chế và thiếu protein chất lượng cao còn ảnh hưởng đến kiểm soát đường huyết, gián tiếp gây mất cân bằng hormone. Dấu hiệu thường gặp là da khô, rụng tóc, kinh nguyệt thất thường và thiếu năng lượng kéo dài.

Ăn chay trường dễ thiếu vi chất quan trọng để tổng hợp hormone nội tiết (Ảnh: minh họa)

Làm sao để ăn chay trường mà không rối loạn nội tiết?

Ăn chay trường vẫn có thể duy trì sức khỏe nội tiết nếu bổ sung đủ vitamin B12, D3, sắt, kẽm và omega‑3 cần thiết cho quá trình tổng hợp hormone. Người ăn chay có thể bổ sung qua thực phẩm chức năng hoặc nguồn thực vật như tảo, hạt lanh, đậu nành lên men.

Chế độ ăn cần đa dạng, đủ đạm thực vật, rau xanh và ngũ cốc nguyên cám, đồng thời hạn chế tinh bột tinh chế và đồ chay công nghiệp. Ngoài ra, nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu rối loạn nội tiết như kinh nguyệt không đều, mệt mỏi, rụng tóc hoặc giảm ham muốn.

Ăn chay tốt cho sức khỏe khi đi kèm sự hiểu biết và dinh dưỡng cân đối (Ảnh: minh họa)