Những cơn gió lạnh đầu mùa đang ùa về tại miền Bắc, mang theo cảm giác se sắt đặc trưng của mùa thu Hà Nội. Thế nhưng, phía sau thời tiết dịu mát ấy lại ẩn chứa một mối nguy tiềm tàng: nguy cơ đột quỵ tăng cao ở người lớn tuổi và người có bệnh lý nền.
Theo các chuyên gia, khi nhiệt độ hạ thấp, huyết áp dao động, mạch máu co thắt, chỉ một chút chủ quan – tắm sớm, ra gió lạnh hay bỏ thuốc điều trị cũng có thể khiến “cơn đột quỵ bất ngờ” ập đến.
2 câu chuyện được chia sẻ mới đây từ Bệnh viện Thanh Nhàn về 2 trường hợp bệnh nhân nữ cấp cứu vì đột quỵ trong ngày 20/10 – Ngày tôn vinh phái đẹp khiến nhiều người phải suy ngẫm. Hai bệnh nhân – cùng chẩn đoán, cùng được can thiệp tái thông mạch máu – nhưng kết cục lại trái ngược, chỉ vì thời điểm đến viện khác nhau.
Thời gian là não – và cũng là sinh mệnh
Trường hợp đầu tiên là một nữ bệnh nhân 70 tuổi, ở Hưng Yên, có tiền sử tim mạch phức tạp và đã đặt máy tạo nhịp.
Bà nhập viện trong tình trạng yếu nửa người trái, ý thức lơ mơ. Hình ảnh chụp mạch cho thấy huyết khối tắc đoạn đầu M1 – vị trí cực kỳ nguy hiểm.
Ngay lập tức, ekip các bác sĩ của Đơn nguyên Can thiệp mạch đã tiến hành hút huyết khối và tái thông hoàn toàn mạch máu. Sau can thiệp, bệnh nhân tỉnh táo, nhận ra người thân, vận động tay chân gần như bình thường – một kết quả kỳ diệu trong điều trị đột quỵ cấp.

Cơ lực bên trái bệnh nhân phục hồi 4/5 – một kết quả tuyệt vời cho một ca cấp cứu đột quỵ cấp (Ảnh BVCC)
Thế nhưng, bệnh nhân thứ hai cùng ngày lại không được may mắn như vậy. Chỉ chậm hơn vài giờ, mạch máu não đã hoại tử, vùng tổn thương lan rộng, “thời gian vàng” trôi qua – và khi đó, thời gian chính là não không còn là lời nói ẩn dụ, mà là sự thật nghiệt ngã. Mỗi phút trôi qua, 1,9 triệu tế bào não mất đi vĩnh viễn. Sau 1 giờ, bộ não “già đi” tương đương 3,6 năm. Chỉ một vài giờ chậm trễ nhưng có thể cả cuộc đời đã bị đánh đổi.
Gió lạnh đầu mùa – “kẻ kích hoạt” những cơn đột quỵ
Theo các bác sĩ, thời tiết chuyển lạnh làm co mạch máu, tăng huyết áp và tạo điều kiện hình thành huyết khối.
Những người có tiền sử cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch, rối loạn mỡ máu hoặc hút thuốc lá là nhóm có nguy cơ cao nhất. Chỉ cần thức dậy sớm ra ngoài khi trời lạnh, tắm nước lạnh hoặc không kiểm soát huyết áp, mạch máu có thể co thắt đột ngột, làm gián đoạn dòng máu lên não – và cơn đột quỵ có thể xảy ra trong tích tắc.
“Không ai biết trước cơn đột quỵ sẽ đến khi nào, nhưng ai cũng có thể cứu lấy chính mình – bằng cách nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo,” bác sĩ của Đơn nguyên Can thiệp mạch, Bệnh viện Thanh Nhàn cho biết.
Đột quỵ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, nhưng sự khác biệt giữa sống và mất, giữa hồi phục và tàn phế, nằm ở sự nhận biết sớm. Các chuyên gia khuyến cáo, hãy ghi nhớ quy tắc FAST – phương pháp phát hiện nhanh đột quỵ:
F (Face) – Méo miệng, cười không đều.
A (Arm) – Yếu, tê, không nâng được tay.
S (Speech) – Nói ngọng, nói khó, không rõ lời.
T (Time) – GỌI CẤP CỨU NGAY LẬP TỨC!
Càng đến viện sớm, cơ hội phục hồi càng lớn. Chậm trễ chỉ vài phút cũng có thể khiến não tổn thương không thể hồi phục.

Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ
Món quà quý nhất của người phụ nữ – là được sống
20/10 – ngày của những lời chúc và hoa tươi, nhưng với các bác sĩ trong ca trực hôm ấy, một bệnh nhân tỉnh lại, nắm tay người thân, cười được, nói được – đó mới là món quà quý giá nhất. Mỗi bệnh nhân được cứu sống là một “bông hoa sống”, là niềm hạnh phúc giản dị của những người làm nghề y – những người không chỉ trao tặng sự sống, mà còn trao trả lại nụ cười, tiếng nói, ký ức cho người phụ nữ.
Tại Bệnh viện Thanh Nhàn, đội ngũ can thiệp đột quỵ luôn sẵn sàng 24/7 để tiếp nhận, cấp cứu và điều trị cho người bệnh. Bởi họ hiểu rằng, mỗi phút trôi qua là hàng triệu tế bào não mất đi và mỗi ca bệnh hồi phục là một bông hoa sống nở rộ giữa đời.”
Khi gió lạnh đầu mùa tràn về, hãy giữ ấm, kiểm soát huyết áp, ăn uống lành mạnh và đừng bỏ qua những dấu hiệu bất thường của cơ thể. Đừng để một phút chần chừ – lấy đi cả một cuộc đời.
Tin liên quan: